HISTORIA SZKOŁY W MICHAŁOWIE
Początki założenia szkoły
Początki założenia szkoły w Michałowie /według zeznań starszych mieszkańców/ sięgają czasów reformy Wielopolskiego tj. pierwszych lat szóstego dziesięciolecia ubiegłego wieku. Dokumentów pisemnych, które powinny znajdować się w Urzędzie Gminnym w Górach nie ma, gdyż zostały sprzedane sklepikarzom do pakowania towarów. Zatem informacje dotyczące powstania szkoły oparte są na zeznaniach najstarszych mieszkańców Michałowa Józefa Wywiała, Wawrzyńca Grzybczaka, Wojciecha Szymańskiego, Jana Gajosa oraz Stanisława Kwietnia.
Przed założeniem szkoły prywatną nauką chętnych zajmowały się panie Walsowe, nauka odbywała się w ich mieszkaniu, stanowiącym własność pp. Dembińskich /właściciele majątku/.
Założona z urzędu szkoła początkowo mieściła się w mieszkaniu wspomnianych pan, które były nauczycielkami. Dopiero w latach 60 – tych XIX wieku nauczycielem został Jan Stolarski. W krótkim czasie dwór wzniósł na swoim terenie specjalny budynek drewniany, przeznaczony na szkołę. Właścicielami majątku w kolejnych latach mianowani przez władze byli: Nodzyński, Janikowski, Juszczyk, Wroński, Obierzyński, Jan Stolarski, Aleksander Pałczyński. Za urzędowania ostatniego został wzniesiony nowy budynek szkolny przy kościele z cegły węchadłowskiej, pokryty dachówką. Plan budynku był oparty na typowym wzorcowym planie i nadesłany z Dyrekcji Szkolnej Gubernalnej w Kielcach. Budynek ten został wzniesiony w 1902 roku dzięki staraniom byłego wójta gminy Gór, Łukasza Gajosa z funduszów gminnych, na gruncie pokarczemnym. Grunt ten został wymieniony przez właściciela majątku a tym samym i karczmy Ludwika Dembińskiego na zagrodę szkolną, którą następnie sprzedał Janowi Zarębie, kowalowi dworskiemu.
Plan nowej szkoły był przyjęty bez uwzględnienia rozkładu i rozmieszczenia pomieszczeń budynku, czy wejść. Budynek znajdował się tuż obok drogi traktowej co niezmiernie przeszkadzało w nauczaniu. W tym czasie opiekę nad szkołą przejęła po nauczycielu Pełczyńskim Kazimiera Dutkiewiczówna, a po niej Maria Majewska. Za jej urzędowania w 1914 roku wybuchła wojna światowa. Opuściła ona Michałów a budynek szkolny był oddany na opiekę losu, to też nic dziwnego, że mocno zostały zdewastowany – drzwi i okna oraz umeblowanie powędrowały do rowów strzeleckich /linia frontu biegła po Nidzie/. Wspaniałe oparkawanie zagrody szkolnej strawił ogień.
Do wybuchu wojny w r. 1914 obwód szkolny Michałów obejmował następujące miejscowości
1. Michałów z folwarkami dworskimi Terczyn i Podlesie
2. Jelcza Mała
3. Zagajówek
4. Pawłowice
5. Skrzypiów
6. Zakrzów
W roku 1915 władze okupacyjne austriackie poleciły wznowić przerwaną w roku szkolnym 1914/15 naukę szkolną. Przeprowadzono remont budynku oraz zrobiono utensylia szkolne ze świeżych mokrych jeszcze desek. „Ławki kilkunastoosobowe przypominały czasy daleko wcześniejsze, aniżeli te, w których uczył się Mikołaj Rej, bo jak niektórzy twierdzą Benedyktyni w klasztorach w takich właśnie umieszczali swoich elewów”.
Z dniem 1.X.1915 r. została mianowana na stanowisko nauczycielki Helena Duszykówna, w skutek niezgłoszenia się Marii Majewskiej Utrzymanie w postaci pensji płaconej przez okupanta było przyznawane nauczycielce, natomiast środki finansowe na potrzeby rzeczowe szkoły zatwierdzała gmina. Dzieci zgłosiło się do szkoły 161, lecz chodziło 116, w tym 74 chłopców i 42 dziewczyny. Dzieci te po uprzednim zbadaniu poziomu zakwalifilowano do klasy II i III, a nowoprzyjętych do klasy I.
W dniu 1 października 1917 roku zarząd nad szkolnictwem objęły władze polskie /Tymczasowa Rada Stanu – Departament Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego/, a inspektorem szkolnym został Stanisław Sowiński, który miał wiele zapału do pracy.
Zakończenie roku szkolnego 1917/1918 odbyło się niezwykle uroczyście 27 czerwca 1918 roku. Uroczystość ta odbyła się łącznie ze szkołami z Pawłowic i Zagajówka. Była ona nacechowana historyczną chwilą przejęcia szkolnictwa przez władze polskie.
Od początku roku szkolnego 1918/1919 na stałe został przeniesiony do Michałowa Stanisław Kwiecień pochodzący z Gór. W tym okresie powiększyła się o szkoła IV i V klasę. Na przykład w roku szkolnym 1922/1923 zapisało się 135 uczniów. Do klasy I 26 chłopców i 25 dziewcząt, do klasy II 19 chłopców i 8 dziewcząt, do III 16 chłopców i 16 dziewczynek, do IV 7 chłopców i 3 dziewczynki, a do V 12 chłopców i 3 dziewczynki, gdzie do klasy V uczęszczały również dzieci, które ukończyły klasę IV w Pawłowicach i Zagajówku. W związku z urlopem na Wyższy Kurs Pedagogiczny do Warszawy nauczyciela Stanisława Kwietnia w tym roku, w zastępstwie uczyła jego żona z Duszyków Helena Kwietniowa.
Zakończenie roku odbyło się 28 czerwca 1923r. pod przygnębiającym wrażeniem, że w przyszłym roku dwuklasówki nie będzie z powodu skreślenia w budżecie przez Radę Gminy w Górach odpowiednich kredytów na ten cel.
W latach 1924 – 26 stopień szkoły podniósł się do trzyklasowej przez przyłączenie eksponowanej klasy w Pawłowicach z nauczycielką Józefą Laskowską.
Z dniem 1 sierpnia 1931 r. dotychczasowego kierownika S. Kwietnia, który został przeniesiony z konkursu na stanowisko kierownika szkoły do Pińczowa zastąpił Franciszek Kuś. Po nim stanowisko objął Zygmunt Ostrowski, który przebywał w Michałowie do roku 1936. Zastąpił go Wincenty Tomecki, który po wkroczeniu Niemców na teren powiatu w 1939 roku przeszedł na służbę do okupanta.
W okresie międzywojennym, w latach 1934 - 45 jako nauczyciele, pracowali Franciszek Smoliński i Roman Skowerski oraz Kazimiera Szarzyńska. Po Tomeckim kierownictwo objął Stanisław Baranowski, który pracował do roku 1944.
W ostatnim roku wojny 1944 Niemcy zajęli budynek szkolny, naukę zawieszono aż do czasu wyzwolenia powiatu przez Wojska Radzieckie w styczniu 1945 roku. W międzyczasie zaginęły prawie wszystkie akta szkolne. Budynek zdewastowano, nie zostały żadne pomoce naukowe ani książki.
W pustych salach rozpoczęto zajęcia szkolne w roku 1945.
„Za czasów ministra Bieńkowskiego, kierownika Wydziału Oświaty Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej Małkiewicza, kierownika Wydziału Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Stanisława Żurka, kiedy to kierownikiem szkoły po wojnie był Franciszek Nikiel,
a nauczycielami Janina Nikiel, Wanda Kierkowska, Władysława Symber, Anna Kwiatkowska i Anatol Sysoł, z przyjemnością zanotowano, jak pisze Franciszek Nikiel w swojej kronice szkolnej, pod sylwestrową datą tj. 31.12.1957 r. fakt definitywnego wkroczenia w pierwsze stadium budowy nowego gmachu dla szkoły podstawowej w Michałowie. Nareszcie po wielu latach zawiedzionych nadziei, niespełnionych zapewnień przez władze szkolne, rozpocznie się budowa”.
To nowe pomieszczenie i tak już na początku jego użytkowania miało okazać się za ciasne z powodu niedopatrzenia planisty Wydziału Oświaty
w Pińczowie, odpowiedzialnego za założenia do planu inwestycyjnego. Zamiast 217 dzieci, które rozpoczęły naukę we wrześniu tego roku szkolnego w założeniach podał tylko 180 uczniów, a to oznaczało stratę jednej izby lekcyjnej i zamiast budynku o pięciu salach lekcyjnych, szkoła miała dysponować czteroma salami.
Na zebraniu komitetu rodzicielskiego 08.02.1958 roku kierownik szkoły ogólnie zapoznał członków z planem nowego budynku. Ze względu na mały limit /493000 zł./ zaproponował, aby mieszkańcy wiosek, których dzieci pozostają w obwodzie szkoły, pomogli w zwózce materiałów budowlanych, co zaoszczędziłoby fundusze na robociznę. Postanowiono na specjalnym zebraniu wiejskim zwrócić się z apelem o pomoc do miejscowego społeczeństwa. Ci zadeklarowali dostarczenie kamienia pińczowskiego i piasku.
W dniu 15.01.1958 roku wraz z zastępcą kierownika Wydziału Oświaty Marianem Drozdowskim przybył inż. Charzewski z ZBW w Pińczowie, aby przejąć plac bubowy. Plan rozpatrzono i postanowiono usytuować nowy budynek równolegle do drogi Michałów – Dębówka ze względów estetycznych; według planu miał stać na osi północ – południe. Ze względu na brak kanalizacji usunięto ubikacje wewnętrzne, a na miejscu jednej z nich na piętrze i części korytarza zarządzono wybudować dodatkową izbę lekcyjną. Drugie pomieszczenie przeznaczone na ubikacje zamieniono na pokój nauczycielski, a kosztem projektowanego pokoju nauczycielskiego powiększono izby lekcyjne na piętrze.
Po tych zmianach nowe pomieszczenie szkoły miało obejmować na parterze: salę lekcyjną, 2 szatnie, świetlicę z kuchnią, kancelarię, bibliotekę
i mieszkanie nauczycielskie (pokój z kuchnią).
Na piętrze miały się mieścić: sala wychowania fizycznego, pokój na pomoce naukowe, 4 izby lekcyjne, pokój nauczycielski i mieszkanie nauczycielskie (2 pokoje z kuchnią).
W wyniku przeróbek szkoła będzie posiadać jednak 5 sal lekcyjnych; obawy co do tego, że będzie za ciasno okazały się przedwczesne.
W dniu 03.04.1958 roku w „Słowie Ludu” Nr.78 ukazał się artykuł kierownika szkoły. „Budujemy szkoły. Więcej takich czynów.
Już w tym roku w ramach inwestycji centralnych rozpocznie się w Michałowie (pow. Pińczów) budowę szkoły podstawowej. Jednak mieszkańcy Michałowa i Zagajówka nie czekają tylko na to, co zrobi inwestor. Postanowili pomóc przy transporcie materiałów. Chłopi zobowiązali się zwieźć na plac budowy 217 m3 kamienia z kamieniołomów w Pińczowie oraz 200m3 piasku. Wielu chłopów przystąpiło już do realizacji zobowiązań. Na plac budowy zwieziono 70 m3 kamienia. Szkoda tylko, że sąsiednia wieś Pawłowice nie włączyła się do tej pożytecznej akcji. Przecież dzieci z Pawłowic będą również korzystały z nowej szkoły.”
Notatka prasowa spełniła swoje zadanie. Nowy rok szkolny 1959/60 to historyczny rok dla szkoły i Michałowa. Młodzież i nauczyciele rozpoczęli naukę
w nowym budynku szkolnym.
Fot.1 Nauczyciele nowej szkoły w Michałowie w roku 1959.
Od lewej do prawej stoją: w pierwszym szeregu: Kwiatkowska Anna, Nikiel Franciszek, Kierkowska Wanda, w drugim szeregu: Nikiel Janina, Bartocha Władysława, w trzecim: Misztal Alicja, Rudek Genowefa, Burek Krystyna.
Fot.2 Uczniowie siódmej klasy z wychowawczynią i kierownikiem szkoły, rok szkolny 1959/60.
Strona 2
-
Komisja odbierająca budynek oceniła jego jakość i prac w nim wykonanych jako dobre. Obiekt szkolny został zbudowany metodą tradycyjną z pustaków i cegły. Długość jego wynosiła 40 m, a szerokość 10,5 m. Powierzchnia zabudowy stanowiła 420 m2, przy wysokości całkowitej 10 m2. Budynek był dwukondygnacyjny z jedna klatką schodową, w którym znajdowało się 9 izb lekcyjnych.
Obiekt bez podpiwniczenia, a jego kubatura wynosi 4125 m3. Szkoła posiadał jedno główne wejście od strony zachodniej i drugie pomocnicze od strony wschodniej. Budynek nie był wyposażony w instalacje centralnego ogrzewania, wody ani kanalizacji. Do ogrzewania służyły piece kaflowe, zamontowane w każdym pomieszczeniu, które funkcjonowały aż do 1980 roku. Nie było sali gimnastycznej. Przy budynku szkolnym znajdowały się boiska do piłki nożnej
i siatkowej tak zwane „klepiskowe”, które były często zabłocone w okresie wiosny i jesieni.
Fot.3 Widok budynku szkoły od zachodu pod koniec września 1959.
Fot.4 Widok budynku szkoły od wschodu pod koniec września 1959.
Po kierowniku szkoły Franciszku Niklu obowiązki kierownika Szkoły Podstawowej w Michałowie powierzone zostały mgr Stanisławowi Pitkowi przez Prezydium Rady Narodowej Wydział Oświaty i Kultury w Pińczowie od dnia 1 września 1965r. aż do odwołania. W roku 1967 został mianowany na stanowisko kierownika Szkoły Podstawowej w Michałowie. Pełnił tą funkcję do roku 1974, w którym został zastępcą dyrektora Zbiorczej Szkoły Gminnej w Michałowie aż do 1980 roku. Natomiast stanowisko dyrektora objął Gminny Dyrektor Szkół Józef Błachut. 1 sierpnia 1983 roku funkcje Gminnego Dyrektora Szkół w Michałowie powierzono Władysławowi Stępniowi. Wykonując Rozporządzenie Ministra Administracji i Gospodarki Przestrzennej z dnia 17.12.1983 r. z dniem 01.03.1984 r. w skład Zbiorczej Szkoły Gminnej w Michałowie zostały przyjęte szkoły: Szkoła Podstawowa w Węchadłowie i Państwowe Przedszkole w Węchadłowie ze Zbiorczej szkoły w Działoszycach. W tym też roku ówczesny dyrektor W. Stępień został odwołany z funkcji Gminnego Dyrektora w Michałowie i mianowany na Inspektora Oświaty i Wychowania w Urzędzie Gminy Michałów.
Do roku 1980 budynek Szkoły Podstawowej w Michałowie funkcjonował w stanie nie zmienionym od 1959 r. W latach 1980 – 1982 został przeprowadzony kapitalny remont budynku, w czasie którego przebudowano sale – dzięki czemu powstała zastępcza sala gimnastyczna, niepełnowymiarowa, wymieniono podłogi. Mimo tego najważniejsza rzeczą jaką zrobiono w czasie remontu było założenie instalacji centralnego ogrzewania, instalacji wodociągowej oraz skanalizowanie budynku. Na zewnątrz wybudowano nowe alejki, utwardzono asfaltem boisko do piłki siatkowej i ręcznej.
Całość ogrodzono płotem metalowym z przęseł. Położono nowe tynki zewnętrzne. W tym czasie w roku 1984 został powołany na stanowisko dyrektora szkoły w Michałowie mgr Witold Cira, a w roku 1992 został wybrany dyrektorem tej samej szkoły w drodze konkursu aż do 1997 r. Uchwałą Rady Gminy Michałów z dnia 5 czerwca 1997 r. Nr III/ 126/97 przedłużona została funkcja dyrektora do sierpnia 2002 roku. W dniu 8 stycznia 1999 roku
mgr W. Cirze została powierzona funkcja dyrektora Gimnazjum w Michałowie na okres od 15 kwietnia 1999 do ogłoszenia konkursu nie później niżdo 31.08.2002.
Ważnym momentem w funkcjonowaniu szkolnictwa był rok 1989 i przemiany jakie nastąpiły po nim w kolejnych latach. Początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku na trwałe zapisał się w działalności szkół. Środki finansowe przeznaczone na szkolnictwo były coraz mniejsze co spowodowało, że placówki musiały same szukać źródeł utrzymania. Ważnym momentem było również przekazanie szkół pod władzę gmin, które to zaczęły decydować o wszystkich sprawach dotyczących szkół aż do dnia dzisiejszego.
W roku szkolnym 1992/93 przeprowadzono kolejne prace modernizacyjne w szkole i wokół niej: wymieniono posadzki na korytarzu dolnym, kuchni i klasie nauczania początkowego, przeprowadzono malowanie pomieszczeń szkolnych, zmodernizowano skocznie.
W dniu 17 stycznia 1994 roku na zebraniu Komitetu Rodzicielskiego powołany został Społeczny Komitet rozbudowy Szkoły Podstawowej w Michałowie. W dniu 7 grudnia tegoż roku została podpisana umowa między Wójtem Gminy Michałów a Kuratorium Oświaty w Kielcach, dotycząca kosztów budowy sali gimnastycznej i terminu rozpoczęcia prac budowlanych, które rozpoczęto w 1995 roku. Budowę tegoż obiektu ukończono jesienią 1997 roku. Uroczystego otwarcia dokonano 13 grudnia 1997 roku.
Znaczącą rolę w procesie dydaktyczno wychowawczym spełnia biblioteka szkolna. Dyrekcja wraz z gronem nauczycielskim otaczali bibliotekę troskliwą opieką, widząc w niej filar kształcenia uczniów. Widoczne to było w tym, że z budżetu szkoły prawie co roku przeznaczano określone kwoty na powiększenie księgozbioru. Sytuacja zmieniła się po roku 1989, kiedy to na oświatę z budżetu państwa przeznaczano coraz mniej pieniędzy.
W roku szkolnym 2002/2003 funkcję dyrektora Samorzadowej Szkoły w Michałowie oraz Dyrektora Gimnazjum pełniła mgr Anna Golik wybrana z konkursu od 1 września 2002 do 28 lutego 2003. W następnym roku objęła stanowisko dyrektora w Gimnazjum w Węchadłowie.Od roku szkolnego 2003/2004 Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Michałowie zostało przekształcone w Zespół Placówek Oświatowych
w Michałowie. Od 01.03.2003 do 31.08.2003r. obowiązki pełnienia funkcji Dyrektora Gimnazjum w Michałowie zostały powierzone mgr Edycie Zych. Od roku szkolnego 2003/2004 Dyrektorem Zespołu Placówek Oświatowych w Michałowie została pani Edyta Zych powołana z konkursu ogłoszonego na dyrektora zespołu. Funkcję tą pełni nadal.Opracowanie: Aneta KoselarzDo roku 1980 budynek Szkoły Podstawowej w Michałowie funkcjonował w stanie nie zmienionym od 1959 r. W latach 1980 – 1982 został przeprowadzony kapitalny remont budynku, w czasie którego przebudowano sale – dzięki czemu powstała zastępcza sala gimnastyczna, niepełnowymiarowa, wymieniono podłogi. Mimo tego najważniejsza rzeczą jaką zrobiono w czasie remontu było założenie instalacji centralnego ogrzewania, instalacji wodociągowej oraz skanalizowanie budynku. Na zewnątrz wybudowano nowe alejki, utwardzono asfaltem boisko do piłki siatkowej i ręcznej.
Całość ogrodzono płotem metalowym z przęseł. Położono nowe tynki zewnętrzne. W tym czasie w roku 1984 został powołany na stanowisko dyrektora szkoły w Michałowie mgr Witold Cira, a w roku 1992 został wybrany dyrektorem tej samej szkoły w drodze konkursu aż do 1997 r. Uchwałą Rady Gminy Michałów z dnia 5 czerwca 1997 r. Nr III/ 126/97 przedłużona została funkcja dyrektora do sierpnia 2002 roku. W dniu roku 8 stycznia 1999 roku
mgr W. Cirze została powierzona funkcja dyrektora Gimnazjum w Michałowie na okres od 15 kwietnia 1999 do ogłoszenia konkursu nie później niż
do 31.08.2002. 15
Ważnym momentem w funkcjonowaniu szkolnictwa był rok 1989
i przemiany jakie nastąpiły po nim w kolejnych latach. Początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku na trwałe zapisał się w działalności szkół. Środki finansowe przeznaczone na szkolnictwo były coraz mniejsze co spowodowało, że placówki musiały same szukać źródeł utrzymania. Ważnym momentem było również przekazanie szkół pod władzę gmin, które to zaczęły decydować o wszystkich sprawach dotyczących szkół aż do dnia dzisiejszego.
W roku szkolnym 1992/93 przeprowadzono kolejne prace modernizacyjne w szkole i wokół niej: wymieniono posadzki na korytarzu dolnym, kuchni i klasie nauczania początkowego, przeprowadzono malowanie pomieszczeń szkolnych, zmodernizowano skocznie.
W dniu 17 stycznia 1994 roku na zebraniu Komitetu Rodzicielskiego powołany został Społeczny Komitet rozbudowy Szkoły Podstawowej
w Michałowie. W dniu 7 grudnia tegoż roku została podpisana umowa między Wójtem Gminy Michałów a Kuratorium Oświaty w Kielcach, dotycząca kosztów budowy sali gimnastycznej i terminu rozpoczęcia prac budowlanych, które rozpoczęto w 1995 roku. Budowę tegoż obiektu ukończono jesienią 1997 roku. Uroczystego otwarcia dokonano 13 grudnia 1997 roku.
Znaczącą rolę w procesie dydaktyczno wychowawczym spełnia biblioteka szkolna. Dyrekcja wraz z gronem nauczycielskim otaczali bibliotekę troskliwą opieką, widząc w niej filar kształcenia uczniów. Widoczne to było w tym,
że z budżetu szkoły prawie co roku przeznaczano określone kwoty na powiększenie księgozbioru. Sytuacja zmieniła się po roku 1989,
kiedy to na oświatę z budżetu państwa przeznaczano coraz mniej pieniędzy.
W roku szkolnym 2002/2003 funkcję dyrektora Samorzadowej Szkoły w Michałowie oraz Dyrektora Gimnazjum pełniła mgr Anna Golik wybrana z konkursu od 1 września 2002 do 28 lutego 2003. W następnym roku objęła stanowisko dyrektora w Gimnazjum w Węchadłowie.
Od roku szkolnego 2003/2004 Szkoła Podstawowa i Gimnazjum
w Michałowie zostało przekształcone w Zespół Placówek Oświatowych
w Michałowie. Od 01.03.2003 do 31.08.2003r. obowiązki pełnienia funkcji Dyrektora Gimnazjum w Michałowie zostały powierzone mgr Edycie Zych. Od roku szkolnego 2003/2004 Dyrektorem Zespołu Placówek Oświatowych w Michałowie została pani Edyta Zych powołana z konkursu ogłoszonego na dyrektora zespołu. Funkcję tą pełni nadal.
